Jak co roku Polska Harcerska Szkoła Społeczna im. R. Traugutta zorganizowała Akademię ku czci Żołnierzy Wyklętych.

W wydarzeniu udział brali: konsul RP w Brześciu – Edyta Wodzyńska- Andrejewa, prezes Stowarzyszenia Plastyków Polskich „MOSTEK” Alina Kondraciuk, prezes Stowarzyszenia Twórców Ludowych Stanisława Karpol, a także członkowie rodzin Niezłomnych Polaków z Brześcia –  Danuta Zboinska, Jadwiga Ślebik i Teresa Grenia.

Akademia rozpoczęła się Hymnem Państwowym Polski.

Harcerka Alina Waszczuk przybliżyła genezę ustanowienia tego święta państwowego: „Pierwszego marca obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Jest to polskie święto państwowe poświęcone żołnierzom antykomunistycznego niepodległościowego podziemia ustanowione na mocy uchwały z dnia 3 lutego 2011 r. Przez całe lata PRL-u nazywano  żołnierzy tych zaplutymi karłami reakcji, a wszystkie niepodległościowe organizacje, do których należeli, określano jako faszystowskie. W zamian za oddaną walkę w obronie wartości, jaką była niepodległość ojczyzny, wielu z nich poległo z bronią w ręku, innych męczono w więzieniach ciągłymi przesłuchaniami i torturami, a jeszcze inni po długich śledztwach przechodzili pokazowe procesy, w których wyrok był oczywisty –  kara śmierci. To właśnie oni – żołnierze niezłomni - partyzanci niepodległościowego i antykomunistycznego podziemia, przez lata byli wypierani z pamięci Polaków,  pozbawiani dobrego imienia i honoru  tylko przez to, że umiłowali Polskę i pozostali wierni swym ideałom zamkniętym w słowach Bóg, honor, ojczyzna. Pragniemy dziś słowem i piosenką oddać im hołd”.

Julia Wodniewa przypomniała obecnym na sali, że liczbę członków wszystkich organizacji i grup konspiracyjnych szacuje sie na 12-180 tysięcy osób, a ostatni członek ruchu oporu – Józef Franczak (pseudonim Lalek) zginął w obławie pod Lublinem osiemnaście lat po wojnie – 21 października 1963 roku.

Emilia Maksimenko wystąpiła z krótkim opowiadaniem o tym, że w naszym rodzinnym Brześciu w latach 1945-1949 też działała tajna młodzieżowa antykomunistyczna organizacja Związek Obrońców Wolności i wymieniła główne etapy walki młodych Polaków z Brześcia.

Daria Herasimczyk ze wzruszeniem przekazała ostatnie słowa Inki – Danuty Siedzikówny, o tym, że ona „zachowała się jak trzeba...” i przedstawiła krótką historię życia i śmierci Inki, zamordowanej przez komunistycznych oprawców w sierpniu 1946 roku w gdańskim więzieniu. Świadectwo jej życia jest przyczyną odrodzenia duchowego wielu ludzi, a niezłomna postawa i heroizm dają jej wieczne miejsce w panteonie narodowych bohaterów. 

Zofia Makarenko zaprezentowała postać Niezłomnego Hieronima Dekutowskiego o pseudonimie „Zapora” – majora, żołnierza Polskich Sił Zbrojnych, dowódcy oddziałów partyzanckich Armii Krajowej i Zrzeszenia Wolność i Niepodległość, harcerza i „żołnierzea  wyklętego”, w 1988 roku pośmiertnie mianowanego pułkownikiem przez władze Rzeczpospolitej Polskiej na uchodźstwie.

Daria Nikitina opowiedziała o Zygmuncie Szendzielarzu o pseudonimie „Łupaszka”, który był  majorem  kawalerii Wojska Polskiego i Armii Krajowej i  pośmiertnie został awansowany do stopnia pułkownika. Po wybuchu II wojny światowej uczestniczył w kampanii wrześniowej. Był Dowódcą 5 Wileńskiej Brygady Armii Krajowej. Włączył się do pracy konspiracyjnej w Wilnie w ramach Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej.  Za działalność w podziemiu antykomunistycznym został skazany na śmierć i stracony w więzieniu mokotowskim w Warszawie.  

Anastazja Jakubowicz przedstawiła postać bohatera Witolda Pileckiego, pochodzącego z patriotycznej rodziny. Jego dziadek, Józef Pilecki, siedem lat spędził na zesłaniu na Syberii za udział w powstaniu styczniowym. Witold już przed pierwszą wojną światową należał do zakazanego przez władze rosyjskie harcerstwa, gdzie uczył się pierwszych zasad konspiracji. Był między innymi drużynowym VIII drużyny im. Adama Mickiewicza w Wilnie. Walczył podczas wojny z bolszewikami w 1920 roku. Walczył podczas II wojny światowej w kampanii wrześniowej, w powstaniu warszawskim. Był rotmistrzem kawalerii Wojska Polskiego, żołnierzem Armii Krajowej, więźniem i organizatorem ruchu oporu w  obozie koncentracyjnym w Auschwitz, autorem raportów o Holocauście Żydów. Został skazany przez władze komunistyczne Polski Ludowej na karę śmierci, stracony w 1948 r. w więzieniu na Mokotowie. Unieważnienie wyroku nastąpiło w 1990 r. Pośmiertnie, w 2006 otrzymał Order Orła Białego, a w 2013 został awansowany do stopnia pułkownika. Dwukrotnie odznaczony został Krzyżem Walecznych. 

Daniel Zubik przybliżył imię Wyklętego Augusta Fieldorfa o pseudonimie „Nil” – generała brygady Wojska Polskiego, organizatora i dowódcy Kedywu Armii Krajowej, zastępcy Komendanta Głównego Armii Krajowej, pośmiertnie odznaczonego Orderem Orła Białego.  Podczas I wojny światowej walczył w Legionach Polskich.  Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Podczas II wojny światowej walczył w kampanii wrześniowej, działał w warszawskim Związku Walki Zbrojnej. Skazany na śmierć. Wyrok wykonano w więzieniu mokotowskim w Warszawie. 

Alina Waszczuk opowiedziała o Niezłomnym Zbigniewie Kabacie ps. „Bobo” pochodzącym z Kobrynia i zarecytowała wiersz jego autorstwa „Armia Krajowa”.

Andrzej Wieliczko i Roman Pansiewicz opowiedzieli o Łukaszu Konradzie Cieplińskim, ps. „Pług”, podpułkowniku piechoty Wojska Polskiego, awansowanego pośmiertnie do stopnia pułkownika, żołnierzu Organizacji Orła Białego, ZWZ-AK oraz NIE, prezesie IV Komendy Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, kawaleru Orderu Orła Białego, który doprowadził do doskonałego zorganizowania struktur wywiadu i kontrwywiadu AK, które zlikwidowały łącznie ok. 300 konfidentów Gestapo i kolaborantów. W styczniu 1947 utworzył IV Zarząd Główny WiN. 

Brutalne i okrutne śledztwo wobec podpułkownika Łukasza Cieplińskiego i jego współpracowników trwało aż trzy lata i było prowadzone pod bezpośrednim nadzorem NKWD.  W jednym z grypsów pisał do żony: „Kochana Wisiu! Jeszcze żyję, chociaż są to prawdopodobnie już ostatnie dla mnie dni. Siedzę z oficerem gestapo. On otrzymuje listy, a ja nie. A tak bardzo chciałbym otrzymać chociaż parę słów Twoją ręką napisanych (...). Ten ból składam u stóp Boga i Polski (...)”.

Rozprawa odbyła się w październiku 1950 r. przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Warszawie. Zabity został 1 marca 1951 roku w więzieniu na Mokotowie. Miejsce pochówku Łukasza Cieplińskiego nie jest znane. Symboliczny grób znajduje się na Łączce na cmentarzu Powązki w Warszawie.

Dalej odbył się mały koncert harcerski ku czci Żołnierzy Wyklętych. Zabrzmiały pieśni „Biały krzyż” autorstwa Krzysztofa Klenczona i Janusza Kondratowicza w wykonaniu Wiktorii Pilipczuk, pieśń „Dziś do Ciebie przyjść nie mogę..” w wykonaniu Kariny Wasiljewej, „Pałacyk Michla” – wojenny hymn harcerskiego Batalionu PARASOL autorstwa Józefa Szczepańskiego (pseudonim ZIUTEK) na melodię Hymnu Podhalańskiego oraz „Gdzie Jesteście, Rudy, Alku, Zośka?” w wykonaniu harcerek I Drużyny Harcerskiej im. T. Kościuszki, „Jestem harcerzem” oraz wiersze zesłanych na Workutę członków Związku Obrońców Wolności: „Szary wróbelek” ks. Wacława Jaziewicza w wykonaniu Walentyny Panasiuk, „Zostali” Ryszarda Snarskiego w wykonaniu Zofii Dziemidziuk, „Poległym na Workucie” Zygmunta Stachowicza w wykonaniu Anastazji Jakubowicz.

Przedstawicielki rodzin członków ZOW w Brześciu  - Jadwiga Ślebik i Danuta Zboinska podziękowały harcerzom za pamięć o brzeskich Niezłomnych i pomoc w renowacji grobu Niezłomnego Witolda Zboinskiego.

Konsul RP w Brześciu Edyta Wodzyńska-Andrejewa podziękowała harcerzom i szkole za patriotyczne wychowanie młodzieży i pamięć o Żołnierzach Wyklętych.

Na zakończenie Akademii wszyscy obecni zaśpiewali Rotę Marii Konopnickiej na melodię Feliksa Nowowiejskiego.

Anna PANISZEWA

Polska Harcerska Szkoła Społeczna im. R. Traugutta zajmuje się nauczaniem języka polskiego oraz wychowaniem dzieci i młodzieży zgodnie z ideami harcerskimi. Kiedy się wchodzi do jej pomieszczeń przy ulicy Sowieckiej 64, to czuje się ten klimat, w jakim przebywają uczniowie. Lekcje języka polskiego odbywają się zazwyczaj w sali, której patronem jest Romuald Traugutt – przywódca powstania styczniowego. Spogląda on poważne z portretu zawieszonego na wprost drzwi na biało-czerwonym tle. Sala Traugutta jest jednocześnie galerią malarstwa z portretami polskich bohaterów narodowych i znanych pisarzy.

Na ścianach wokół szkolnych stołów i tablicy wiszą portrety Józefa Piłsudskiego, Tadeusza Kościuszki,  generałów – obrońców twierdzy brzeskiej, Ignacego Paderewskiego, Anny Walentynowicz, Elizy Orzeszkowej, Józefa Ignacego Kraszewskiego. Wygląda to tak, jakby byli oni obserwatorami i nadzorcami postaw i postępów w nauce uczniów, spadkobierców ich osiągnięć, efektów bohaterskich czynów, poświęcenia i pracy.

Zbiórki zuchowe i harcerskie odbywają się w drugiej większej sali. W niej z kolei znajduje się portret zesłańca, Ryszarda Snarskiego. Obok niego leżą znaleziska, symbole katorżniczej pracy w kopalniach Workuty – fragment zardzewiałego drutu kolczastego i kawałki węgla. Zostały one znalezione podczas letniego rajdu przedstawicieli harcerzy i członków FPIL śladami polskich zesłańców. Na ścianie wisi tabliczka z prawem harcerskim, które zawsze można wskazać i przypomnieć zasady postępowania godne harcerza. Są też inne symbole świadczące o tym, że tu w wychowaniu ważne są „Bóg, Honor i Ojczyzna” – obraz Matki Boskiej, brzozowy krzyż i flaga Polski.

Atmosfera miejsca widać odpowiada uczniom, bo ciągle ich przybywa. W szkole można się uczyć języka polskiego na każdym poziomie zaawansowania języka i w każdym wieku. Najmłodsi uczniowie mają 5, 6 lat. Jest dla nich specjalna grupa. Potem są grupy dla dzieci 7, 8 –letnich, 9 – 14 –letnich, dla dzieci uczących się języka polskiego drugi rok, dla młodzieży uczącej się trzeci rok, a także dla dorosłych, którzy są na poziomie początkującym i zaawansowanym. Wszystkich uczniów jest około 200. Cele uczenia się języka polskiego są różnorodne. Najczęściej uczniowie chcą znać język polski, aby kontynuować naukę i studia w Polsce w polskim systemie nauczania albo jeździć na wycieczki, obozy, biwaki harcerskie do Polski i nawiązywać nowe znajomości.

W realizacji celów Polskiej Harcerskiej Szkoły Społecznej uczestniczy nauczycielka z Polski, Dorota Prążyńska, skierowana do pracy w Brześciu przez ORPEG, a także miejscowe nauczycielki, Swietłana Maniakowa, Anna Paniszewa, Irena Hrybchuk, Irena Yarovaya, Halina Biedulina, Ludmiła Sinicka, Irena Makarowa, Liliya Patonia, Nina Kulikowa, Tatiana Małachowa, Bożena Demczenko, Sabina Karpowicz, Maryna Hlazava, Helena Kachan z Kobrynia, Aleksander Saroka z Iwacewicz, Wiktoryja Chwaszczewska z Baranowich. Wychowawcą oraz opiekunem dzieci podczas wycieczek jest druh Aleksander Nawodniczy. Prawidłowości funkcjonowania szkoły nadzoruje pani Anna Paniszewa -  główny koordynator FPIL. Dzięki tym osobom oraz uczniom podatnym na właściwe wychowanie funkcjonuje Polska Harcerska Szkoła Społeczna im. R. Traugutta w Brześciu.

Dorota PRĄŻYŃSKA, nauczycielka ORPEG

24 Lutego  I oraz II Drużyna Harcerska im. R. Snarskiego obchodziły Dzień Myśli Braterskiej w siedzibie Polskiej Harcerskiej Szkoły Społecznej im. R. Traugutta. Głównym celem naszej zbiórki była integracja młodzieży, spośród której  wiele osób stało się  harcerzami dopiero w ostatnim czasie. Chcieliśmy przybliżyć im historię harcerstwa i opowiedzieć o Dniu Myśli Braterskiej.

Przygotowaliśmy się bardzo dokładnie: zrobiliśmy pocztówki z pozdrowieniami oraz suwaki do chust harcerskich ze sznura jako symbol naszej mocnej przyjacielskiej rodziny. Kadra harcerska w ciagu kilku tygodni przygotowała humorystyczną wideo pocztówkę. Mieliśmy zamiar pokazać harcerzom, że w każdej sytuacji muszą oni być gotowi na wszystko, co daje życie. Siedząc w braterskim kręgu, śpiewaliśmy pieśni, opowiadaliśmy o sobie, graliśmy w gry planszowe i radowaliśmy się tą atmosferą, która nam towarzyszyła.

Na ścianach rozwiesiliśmy przysłowia o koleżeństwie tak, żeby każdy mógł je przeczytać. Nasze święto zakończyło się zjedzeniem pizzy, która została ufundowana dla harcerzy przez koordynatorów Forum Polskich Inicjatyw Lokalnych Brześcia i Obwodu Brzeskiego.

Alina WASZCZUK

W dniach 15 XII i 22 XII od godziny 18.30  odbędą się przesłuchania uczniów, którzy nauczą się wzorowo czytać fragment epopei narodowej "Pan Tadeusz" Adama Mickiewicza. Fragment powinien mieć około 15 wersów.

Komisja w składzie polonistki Doroty Prążyńskiej i założycielki Polskiej Harcerskiej Szkoły Społecznej im. R. Traugutta Anny Paniszewej, polonistki Ireny Makarowej ocenią uczestników akcji i wręczą nagrody w postaci książek z utworami A. Mickiewicza.

Najlepsza recytacja zostanie umieszczona na kanale FPIL na yootube.

1 i 2 grudnia 2018 w Siedlcach w Parku Handlowym Arche odbyły się XXI Targi Rękodzieła Artystycznego.
Podczas Targów swoje wyroby prezentowało wielu wystawców z Polski, Białorusi i Ukrainy. Stowarzyszenie twórców ludowych „Tłoka” z FPIL po raz szósty odwiedziło Targi. Obecni byli rękodziałacze z Brześcia i rejonu brzeskiego, Baranowicz, Mińska.

Na Targach można było odnaleźć wszystko, czego nie można kupić w sklepach. To różne dekoracje i ozdoby, lalki, zabawki dla dzieci i inne. Tatsiana Kulbakowa z naszej grupy została wyróżniona Dyplomem za ludowe lalki zające prezentowane na Targach.

Targi Rękodzieła Artystycznego to możlowość spotkać ludzi, których lączy pasja tworzenia, wymiany poglądów, podpatrzenia metod pracy oraz bezpośredniej konfrontacji z odbiorcami, którzy weryfikują wytwarzane produkty. Razem z tym to czas rozmów i spotkań, na króre zawsze chekają rękodziałacze  i z zadowoleniem odwiedzają Targi.

Jedenastego listopada 2018 roku w filharmonii w Brześciu odbył się koncert z okazji setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Organizatorem było Forum Polskich Inicjatyw Lokalnych Brześcia i Obwodu Brzeskiego we współpracy z Konsulatem Generalnym Rzeczpospolitej Polskiej w Brześciu. Na koncert przybyli pan konsul generalny RP w Brześciu, Piotr Kozakiewicz z małżonką oraz konsul Jerzy Grymanowski z małżonką.

Przyszli też licznie  przedstawiciele Polonii, a wśród nich pani Stanisława Karpol – prezes Stowarzyszenia Razem do Sukcesu, pani  Alina Kondraciuk – prezes Stowarzyszenia Plastyków Polskich Mostek oraz dyrektorzy średnich szkół Brześcia współpracujący z Forum.  Zaszczyciła uroczystość także dwudziestopięcioosobowa reprezentacja uczniów z Liceum Ogólnokształcącego im. Zesłańców Sybiru z Lublina, którzy przyjechali do Brześcia świętować wspólnie z Polonią.

Koncert poświęcony Narodowemu Dniu Niepodległości Polski rozpoczął „Mazurek Dąbrowskiego”. Kolejne pieśni wykonywał chór „Zgoda”, który już wiele razy koncertował podczas polskich uroczystości patriotycznych. Pieśni tak dobrano, aby opowiedzieć trudną historię narodu z różnych okresów walki o niepodległość. Została zaśpiewana między innymi „Pieśń konfederatów barskich” napisana przez Juliusza Słowackiego opowiadająca o młodych konfederatach wracających z pola bitwy. Chór zaśpiewał też pieśni z czasów kościuszkowskich: „Krakowiaka Kościuszki”, który mówi o Bartoszu Głowackim, polskim chłopie, który wziął udział w powstaniu i wsławił się w bitwie pod Racławicami oraz „Marsz kosynierów”. Po nich nastąpiła pieśń „W krwawym polu srebrne ptaszę” z czasu powstania styczniowego autorstwa Wincentego Pola. Potem chór przypomniał „Marsz Polonii”, który powstał w Ameryce w końcu XIX wieku.

W pierwotnej wersji pieśń rozpoczynały słowa: „Jeszcze Polska nie zginęła, choć my za morzami”, a kończyły: „Amerykę rzucim i do Polski wrócim”. To dzięki tej pieśni powstał termin Polonia określający Polaków na stałe zamieszkałych poza Polską. Zabrzmiała również najsłynniejsza pieśń Legionów Polskich utworzonych przez Józefa Piłsudskiego i najsłynniejsza pieśń żołnierska z okresu I wojny światowej - „Marsz pierwszej brygady”. Po niej nastąpiły pieśni śpiewane w okresie II wojny światowej: „Wojenko, wojenko” powstała w 1917 roku, „Serce w plecaku” napisana w 1933 roku oraz „Modlitwa do Bogarodzicy” - utwór napisany przez młodego poetę, Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, który zginął podczas II wojny światowej w pierwszych dniach powstania warszawskiego, a także „Dziś do ciebie przyjść nie mogę” - piosenka wojskowa skomponowana dla członków ruchu oporu na przełomie 1942 i 1943 roku. Podczas koncertu wystąpili również: uczennica, Karina Wasiljewa, śpiewając piosenkę „Z głębi serc” o świętym, papieżu Janie Pawle II oraz zespół Tacy Młodzi z piosenkami „Rozkwitały pąki białych róż” i „O mój rozmarynie”.

Na zakończenie koncertu zaśpiewano „Rotę” - pieśń manifestującą przywiązanie Polaków do ojczyzny. W filharmonii zorganizowano również wystawę portretów polskich bohaterów narodowych. Namalowali je malarze z Brześcia, chcąc uczcić polską ważną rocznicę.

Dorota PRĄŻYŃSKA, nauczycielka ORPEG

Dnia 25 listopada w Domu Polskim w Baranowiczach odbył się po raz trzeci Festiwal Piosenki Harcerskiej „Muzyka w plecaku”. Uczestniczyły w nim drużyny harcerskie i gromady zuchowe z Baranowicz, Brześcia i Słonimia. Brześć reprezentowało aż trzydzieścioro dziewięcioro uczestników wraz z opiekunami.

Zadaniem na festiwalu było zaśpiewać po polsku piosenki w dwóch kategoriach: piosenki harcerskie albo zuchowe i piosenki patriotyczne, a na koniec zaprezentować harcerski pląs. Przed wyjazdem na festiwal odbywały się liczne próby. Wysiłek został nagrodzony. Komisja oceniająca, której przewodniczył pan konsul, Jerzy Grymanowski, doceniła występy dużej grupy z Brześcia.

II Drużyna Harcerska im. R. Snarskiego otrzymała pierwsze miejsce w kategorii piosenka harcerska za piękne wykonanie „Szarej lilijki” oraz drugie miejsce w kategorii piosenka patriotyczna za  utwór „Ramię pręż”. Zespół „Tacy młodzi” przygotowywany przez panią Sabinę Karpowicz otrzymał drugie miejsce za piosenkę harcerską. Gromadzie Zuchowej „Zające na łące” przygotowywanej przez panią Ludmiłę Sinicką przyznano drugie miejsce za piosenkę w kategorii przygoda zuchowa. I Drużyna Harcerska im. T. Kościuszki przygotowywana przez druhnę Bożenę Dziemczenko otrzymała trzecie miejsce w kategorii piosenka patriotyczna.

III Drużyna Harcerska im. R. Snarskiego przygotowywana przez Irenę Jarowają dostała nagrodę publiczności. Harcerze wykazali się nie tylko umiejętnościami wokalnymi, ale też grą na gitarze. Śpiewali nienagannie po polsku, z odpowiednią intonacją i wymową trudnych polskich głosek. Już drugi rok mają regularne lekcje z nauczycielką z Polski skierowaną do pracy w Polskiej Harcerskiej Szkole Społecznej im. R. Traugutta przez Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą. To też mogło się przyczynić do sukcesu.

Dorota PRĄŻYŃSKA, nauczycielka ORPEG